-
-
Պահպանված նյութեր
Ոչ մի ընտրված նյութ չի գտնվել- Պահպանված 0
- Նախընտրելի
-
Զրուցել ենք ԱՆՏԱՐԵՍ հրատարակչության գլխավոր խմբագիր, գրականագետ Արքմենիկ Նիկողոսյանի հետ գրահրատարակչության, կարանտինի ընթացքում ծագած դժվարությունների և արված ու արվելիք գործերի մասին։
Ողջույն, Շուշան ջան: Մի քանի օր առաջ երաժիշտ Միքայել Ոսկանյանը ֆեյսբուքում գրել էր՝ «Մարդ էլ էս օրերին ժամանակ չունենա՞»: Այ, այդպիսի վիճակում էլ ես եմ՝ երկու օրը մեկ լայվեր՝ նվիրված տարբեր բանաստեղծների, տասնյակ հարցազրույցներ՝ օնլայն, օֆլայն, գրքերի խմբագրում, «Անտարեսում» աշխատանքներին հետևել և այլն, և այլն: Էլ չասած հազարավոր զանգերի, նամակների մասին, որ ստանում եմ այս օրերին:
Անկեղծ եթե ասեմ՝ դրդառիթը նախևառաջ այն էր, ստուգել, թե արտակարգ դրության պայմաններում փակված մարդիկ արդյո՞ք պահանջմունք ունեն գրականության, գրականության մասին զրույցների, խոսքի, արդյոք քանի՞ մարդ կդիտի այդ լայվերը:
Խորհրդակցեցի ընկերոջս՝ գրականագետ Հայկ Համբարձումյանի հետ, որոշակի ֆորմատ մշակեցինք, հեղինակներ ընտրեցինք ու սկսվեց: Զարմանալիորեն շատ դրական արձագանքներ եղան: Բայց ասեմ, որ հյուծիչ է շատ: Ուղղակի ուժասպառ եմ լինում ամեն եթերից հետո: Միևնույն ժամանակ՝ ներքին բավարարվածություն կա, որ ընթերցումներից զատ նաև օգտակար տեղեկություններ ենք փոխանցում, մարդկանց՝ գրականությանը կամ կոնկրետ հեղինակների ստեղծագործությանը այլ հայացքով նայելու առիթ ենք ստեղծում:
Ընդհանրապես՝ էկզիստեցիալ վիճակները կարևոր են մարդկանց համար: Երբեմն-երբեմն՝ պետք է լինեն նման վիճակներ շատ կարևոր արժևորումներ անելու համար: Մենք, փաստորեն, հանձնվել էինք որոշակի ռիթմի ու չէինք գիտակցում ու վերահսկում շատ-շատ բաներ: Ու շատ բաներ այդ ռիթմի մեջ թվում էին հնացած, անհնարին: Հիմա հասկանում ես, որ իրոք «այնտեղ է լոկ սխրանքն սկսվում, ուր վերջանում է ամեն մի հնար»:
Մարդը, առավել ևս խելացի, գիտակից մարդը այս պայմաններում հասկացավ իր անկրկնելի և ուժեղ լինելը: Հասկացավ, որ ամեն ինչից ելք կա: Մենք պարզապես հաճախ չենք ուզում տեսնել այդ ելքերը, չենք գնում սխրանքի: Մենք արդեն չէինք կարոտում, մենք արդեն չէինք սիրում, մենք արդեն չէինք գնահատում այդ ռիթմի մեջ: Հիմա մարդիկ կրկին կհասկանան ինչ է սերը, կարոտը, ընկերությունը, հուսամ՝ այսուհետ կարժևորեն միմյանց հետ լինելու յուրաքանչյուր րոպեն:
Ամենասկզբում էր մի քիչ անսովոր: Հիմա շատ լավ է: Պարզվեց՝ որ մեզանից էլ անկախ կամ, չգիտեմ, գուցե նաև՝ հատուկ կառավարմամբ (մեր ղեկավարը կիմանա)՝ այս տարիների ընթացքում այնպես ենք կազմակերպել մեր աշխատանքները, որ հեռավար աշխատանքը լրացուցիչ բարդություններ չբերեց: Մեր սրբագրիչների ու խմբագիրների մեծ մասը տնից է աշխատել միշտ: Ծրագրերն ու համակարգիչները ամբողջովին պատրաստ էին տնից աշխատելուն: Նախկինում էլ պարբերաբար արել ենք հեռավար ժողովներ, քննարկումներ և այլն: Այնպես որ՝ կարոտել ենք իրար, բայց աշխատանքներն ընթանում են բնականոն հունով: Ավելին՝ կոնկրետ հրատարակչական հատվածում՝ արդյունավետությունը այս շրջանում շատ է մեծացել: Ավելի քան 50 գիրք են պատրաստել հրատարակության, մոտ այդքանն էլ աշխատանքային փուլում են:
Մշտապես շփման մեջ ենք բոլոր աշխատողների հետ: Մեզնից մեկ-երկուսը պարբերաբար իջնում են գրասենյակ՝ տեխնիկական հարցեր կարգավորելու համար: Մնացյալը նորմալ է:
Նախ՝ խուճապի չմատնվել և խուճապ չտարածել: Երկրորդ՝ ենթարկվել օրենքներին ու կանոններին և ձեր հերթին սահմանել կանոններ և հետևել դրանց կատարմանը: Այդքան բան: Իսկ դրանից առաջ՝ ապահովված լինել տեխնոլոգիական բոլոր նորագույն գործիքներով, ունենալ տեսլական, առնվազն մի քանի տարվա հրատարակչական ծրագիր: Ունենալ ընթացիկ աշխատանքների մեծ չափաբաժին: Ահա «Անտարեսում» այս ամենի համադրմամբ ու իրավիճակին ճիշտ ու արագ արձագանքման շնորհիվ կարողացել ենք հասնել նրան, որ հրատարակչական մասով շարունակում ենք ծավալել բնականոն գործունեություն:
Բնական է, որ հիմա պատվերները քիչ են, թեպետ, այնուամենայնիվ, կան: Հիմնականում կենտրոնացած ենք մեր ներքին, ֆիրմային արտադրանքների վրա: Բազմիցս զրուցել ենք բոլոր աշխատակիցների հետ: Տարբեր տոներով, տարբեր թիրախներով, տարբեր մատնանշումներով: Կարևորը, կրկնեմ, այն է, որ սահմանվել են կանոններ, որոնք ստեղծված իրավիճակում լավագույն կամ հնարավորինս անկորուստ ելքեր են հուշում: Ու իսկապես շնորհակալ եմ «Անտարեսի» բոլոր աշխատակիցներին, որ այս ընթացքում արել են այն, ինչ հնարավոր է եղել անել: Իհարկե, որոշ թերացումների էլ ունենք, բայց առանց դրա չի լինի: Կյանքը բնականոն հունին վերադառնալուց հետո առավել հստակ կկարողանանք վերլուծել, թե որտեղ ենք վրիպել, որտեղ ենք ավելի ճիշտ կողմնորոշվել:
Մեր ծրագրերը չեն փոխվել: Շարունակում ենք ռեբրենդինգը՝ որոշ մատենաշարերի հետ կապված: Արդեն «XXI. արդի հայ արձակ», «Բաբելոնյան գրադարան» մատենաշարերը նոր տեսքով ներկայացել են ընթերցողին: Նոր մատենաշար ենք հիմնել՝ մինչև 19-րդ դար ստեղծված համաշխարհային գրական կոթողների և տարբեր ստեղծագործությունների ընդգրկմամբ: Այս պահին մոտ 50 գիրք տպարանում է, և արտակարգ դրությունից հետո հուսով ենք արագ հասցնել մարդկանց: Թարգմանական աշխատանքները, ժամանակակից հայ գրողների գործերի հրատարակման աշխատանքներն էլ մեծ թափով շարունակվում են:
Արդեն զրուցել եմ տարբեր մարդկանց հետ, և տեղյակ եմ, որ օնլայն վաճառքները մեծացել են: Փառք ու պատիվ այն բոլոր ծառայություններին, որ այս օրերին կարողանում են մարդկանց գիրք հասցնել: Հրաշալի է: Տարբեր կայքեր հրամցնում են օնլայն գրքեր, դա նույնպես շատ լավ է, թեպետ երբեմն դա անում են հեղինակային իրավունքի կոպիտ խախտումներով:
Նախ՝ ունենալ հստակ հրատարակչական ծրագիր, հասկանալ՝ ինչ բաց եք լրացնելու: Շատ երկար աշխատել՝ մինչև առաջին գիրքը շուկա հանելը: Աշխատել ամեն տեսանկյունից, որովհետև մուտքը հետագայում շատ բան է կանխորոշում, իր հետևից տանում է շատ բան, ու հաճախ այնքան խանդոտ է, որ փոփոխություններ չի հանդուրժում:
Շատ կարևոր է, շատ-շատ: Հիմա այդ առումով բավական տեղաշարժ կա, բայց անելիքներն էլ շատ են: Վերջին տարիների՝ գրահրատարակչական շուկայի ակտիվությունն ինքն էլ յուրօրինակ փիար էր, և ընթերցողների ավելացումն ու մակարդակի բարձրացում էլ՝ ըստ էության փիարի արդյունք է: Մնում է, որ գրքի կարևորության, գրքով ու գիտելիքով հասարակության մակարդակը փոխելու, ավելի լավը դարձնելու գիտակցությունը նաև մեր իշխանությունները գիտակցեն ու որդեգրեն, նորացնեն գրադարանները, համալրեն գրքերով: Թե չէ՝ կորոնավիրուսները կգան ու կգնան, կան մնայուն բաներ, որոնցից մեկն էլ գիրքն է:
Եվ, և: Կոնկրետ մեր հրատարակչության մարտավարությունը երկու սկզբունքների վրա էլ հենված է: Նախ՝ բավարարել պահանջարկը, բայց միևնույն ժամանակ՝ թիրախային առաջարկներով նոր պահանջարկներ ձևավորել:
Ընթերցեք նաև
Վիդեո
Ֆոտո