Մեր «5 ֆիլմ+5 գիրք» շարքում ճանաչված մարդիկ ներկայացնում են իրենց սիրված ֆիլմերի և գրքերի հնգյակները: Այս ֆիլմերի և գրքերի շնորհիվ դուք նախ՝ ավելի լավ կճանաչեք հայտնիներին, կհասկանաք նրանց ճաշակն ու մտածողությունը, և հետո՝ կունենաք 5 ֆիլմերի և 5 գրքերի ցանկ, որոնք կարող եք դիտել և կարդալ՝ հարստացնելով ձեր սեփական ֆիլմա-գրքացանկերն ու ազատ ժամանակը:
Այս շաբաթ խնդրել ենք պոետ Եր Կարին՝ մեզ և ձեզ հետ կիսվել սիրելի ֆիլմերի և գրքերի հնգյակներով:
Եր Կարի սիրելի գրքերն են.
1. Աննա Դավթյան, «Խաննա»
/Հատվածներ վեպից/
Ամռանը, երբ Խաննան գյուղում էր, Աբգարը նրան ամեն իրիկուն հրավիրում էր գիշերային պտույտների: Նստում էին փոքրիկ, կարմիր Մարչը ու քշում էին գյուղի միջով: Գյուղի մեջտեղով միջպետական Գյումրի – Երեւան ճանապարհն էր անցնում, որն անտանելի փոսավոր էր գյուղից դուրս գալու հենց եզրից: Հասնում էին մինչեւ փոսերը, մեքենան կայանում էին գյուղի անունը նշող ցուցանակի տակ, Աբգարը գարեջուր էր խմում Կիլիկիայի շշից, իսկ Խաննան շարունակ ծխում էր: Ցուցանակի անմիջապես կողքին գյուղի տանձուտն էր, որ վարձակալության էր հանձնված գյուղի բնակիչներից մեկին: Տանձուտից հետո ցորենի մի փոքրիկ դաշտ էր, ու դաշտից անմիջապես հետո սկսվում էին մյուս գյուղի տները` իրենց խավարին տված լուսամուտներով:
Խաննան ծխում ու նայում էր լապտերների տակ լուսավորված փոսավոր ճանապարհին, որի թակարդն ընկած գալիս էին հատուկենտ մեքենաներ, որ իրենց հասնելիս՝ հարցական հապաղում էին, ապա շարունակում էին ճանապարհը փոսերից զերծ ասֆալտով: Աջ կողմում խորը ապրում էր տանձուտը` իրեն որպես ցանկապատ եզերող բարդիներով, ու լսվում էր թռչնի բվվոց բավականին մոտիկ ծառի վրայից:
2. Նոյ Հարարի, «Sapiens. Մարդկության համառոտ պատմություն»
Հարյուր հազար տարի առաջ Երկրի վրա ապրում էր մարդկային առնվազն 6 ցեղատեսակ, այսօր՝ միայն մեկը՝ Homo sapiens-ը: Ի՞նչ պատահեց մյուսների հետ, ու ի՞նչ է սպասվում մեզ:
Մարդկության պատմության մասին գրքերի մեծ մասը կա՛մ պատմական, կա՛մ կենսաբանական մոտեցում է ցուցաբերում, բայց Յուվալ Նոյ Հարարին այս խիստ ինքնատիպ գրքով կոտրում է կարծրատիպերը: Նրա պատմությունը սկսվում է 70,000 տարի առաջ, երբ նոր էր ի հայտ գալիս աշխարհաճանաչողությունը: Հարարին պատմում է, թե զարգացում ապրող մարդն ինչպես է ազդել համաշխարհային էկոհամակարգի վրա և թե ինչպես է կայսրություններ ստեղծել։ Հեղինակը միաձուլում է պատմությունն ու գիտությունը՝ վերանայելով տարածված տեսակետները, անցյալի զարգացումները կապելով ժամանակակից խնդիրների հետ, առանձին իրադարձությունները դիտարկելով ավելի մեծ գաղափարների համատեքստում: Հարարին ստիպում է առաջ նայել, քանի որ վերջին մի քանի տասնամյակների ընթացքում մարդիկ սկսել են շրջանցել բնական ընտրության այն օրենքները, որոնք չորս միլիարդ տարի կառավարել են կյանքը: Ինչի՞ կհանգեցնի այս ամենը, ու ինչպիսի՞ն ենք ուզում դառնալ մենք:
3. Հովհաննես Գրիգորյան, «Նոր տողից»
Գյումրվա մի աղքատիկ առավոտ:
Ինձ հետ ծնված քույրս մահացել է մի քանի ժամ հետո,
երբ օգոստոսի արևը վաղուց արդեն դուրս էր եկել
և անտարբեր նայում էր մեր մոլորված ընտանիքին,
որը մեկ խնդում և մեկ լալիս էր սրտակեղեք:
Հիմա մեր տանը ոչ ոք չի հիշում նրան,
քրոջս, որին ի՜նչ էին տեսել, ընդամենը մի քանի ժամ`
ետպատերազմյան մի կիսաքաղց առավոտ…
…Միայն ես չեմ կարողանում նրան մոռանալ, և երբեմն
վաղ առավոտյան արթնանում եմ սրտիս ցավից,
և թաց աչքերով մթության մեջ պառկած
օր առ օր վերհիշում եմ այն ինն ամիսները,
որ միասին ապրել ենք
մեր կյանքի լավագույն շրջանում…
4. Հովհաննես Թեքգյոզյան, «Փախչող քաղաք»
«Փախչող քաղաքը» վիրտուալ կինովիպակ է, որում միահյուսված են միստիկան ու քաղաքային տիպավորումները, գրոտեսկն ու հումորային զուսպ անցումները: Հերոսների յուրօրինակ վարքագծերը բացահայտվում են հոգեբանական հարցազրույցի, կինոդրամատուրգիայի հնարների, միֆապատումի և SMS հաղորդագրությունների միջոցով: Փախչող քաղաքում արտացոլված միջադեպերը իռեալ-ռեալ լինելով` չափազանց ճանաչելի են, քանի որ մենք բոլորս էլ ապրում ենք Փախչող քաղաքում…
5. Գաբրիել Գարսիա Մարկես, «100 տարվա մենություն»
Մոգական ռեալիզմի հիմնադիր կոլումբացի վիպասան Գաբրիել Գարսիա Մարկեսի այս գլուխգործոցը լատինաամերիկյան և առհասարակ համաշխարհային գրականության լավագույն վեպերից մեկն է։ Վեպի գործողությունները տեղի են ունենում մտացածին Մակոնդո քաղաքում, որը մեծ աշխարհի փոքր մոդելն է: Մակոնդոյի 100 տարվա կյանքի պատմությունը հեղինակը գրել է մեկուկես տարում՝ 1965-66 թթ. Մեխիկոյում: Վեպի 20 անվերնագիր գլուխները պատմում են Բուենդիա ընտանիքի անդամների բարդ և հետաքրքիր կյանքի մասին՝ միահյուսելով իրականն ու մոգականը, մտացածինն ու հնարածը մեր երևակայության մեջ:
1982 թ. Մարկեսն արժանացել է Նոբելյան մրցանակի: