Logo

Գրքեր, որոնք բացահայտում են «սեր» հասկացությունն իր ամբողջ բազմազանությամբ

Հեղինակ
Աննա Անտոնյան
17:56 / 06.04.2022Հեղինակներ
սիրային գրքեր

Գրքերին կարելի է անվերջ ավելացնել «սեր» բառը, և, ըստ էության, համաշխարհային գրականության ամբողջ պատմությունը հազարամյակներով ձգվող սիրավեպ է։

Մենք նույնիսկ չենք փորձի կազմել սիրո մասին լավագույն գրքերի ցանկ, փոխարենը կհիշեցնենք գրքեր, որոնք «ճշգրիտ են» սիրո նկարագրության մեջ նույնիսկ մեր դարում, երբ ամեն ինչ փոխվում է, նույնիսկ սիրո մասին մեր պատկերացումները և ակնկալիքները: Եվ, այնուամենայնիվ, սերը մնում է ոչ միայն ուրախության աղբյուր, այլև տառապանքի... Մենք ընտրել ենք գրքեր, որոնք սպառիչ կերպով նկարագրում են սիրո սխալների ու հետևանքների բազմազանությունը, որոնցից հնարավոր չէ խուսափել:

 5 գիրք, որոնք բացահայտում են «սեր» հասկացությունն իր ամբողջ բազմազանությամբ։

1. Դեյվիդ Հերբերթ Լոուրենս - «Լեդի Չաթըրլիի սիրեկանը», 1928 

Lady Chatterley's Lover

20-ականներին Դեյվիդ Հերբերթ Լոուրենսի «անկեղծ» վեպը դարձավ աշխարհի ամենաարգելված գրքերից մեկը: Լոուրենսն առաջին անգամ նկարագրեց ոչ միայն կանացի սեքսուալությունը, այլև ցույց տվեց, որ սեքսը կարող է սիրո սկիզբ լինել: 22-ամյա Կոնստանց Ռեյդը՝ հայտնի արվեստագետի դուստրը, ամուսնանում է սըր Քլիֆորդ Չաթերլիի հետ։ Կես տարուց ամուսինը մեկնում է ռազմաճակատ, որտեղից վերադառնում է անդամալույծ։ Կոնստանցը ծանր է տանում կիսաայրու իր վիճակը։ Նրա տեսքը վատանում է։ Հայրը խորհուրդ է տալիս դստերը սիրեկան գտնել... 

Լոուրենսին թվում էր, որ մարդիկ պետք է լինեն անհատներ, ոչ թե սոցիալական կոնստրուկտներ, և բնությունը միշտ հաղթում է աշխարհի պայմանականություններին. որքան շատ է զուգընկերը սիրում իրեն, այնքան քիչ է նա պատրաստ անկողնում հոգ տանել իր զուգընկերոջ մասին: Այս գրքում հատկապես նկարագրվում է սեքսի այն տեսակը, որտեղ զուգընկերները հոգ են տանում միմյանց զգացմունքների մասին, և դա շատ գեղեցիկ է:

2. Ջեյմս Բոլդուին - «Ջովանիի սենյակը», 1956 

Giovanni's Room

1956-ին փոքրիկ վեպը փոքրիկ հեղափոխություն արեց Ամերիկայում։ Բոլդուինի վեպը ինքնության և ընդունման մասին է: Նրա կերպարները, որոնք չեն տեղավորվում նորմայի մեջ, պատժվում են իրենց «տարբեր» լինելու համար և կործանում ինչպես իրենց, այնպես էլ իրենց սիրողների կյանքը։ Երիտասարդ ամերիկացի Դեյվիդը գալիս է Փարիզ և ծանոթանում երիտասարդ իտալացի Ջովանիի հետ՝ գեղեցիկ բարմենի։ Նրանց միջև զգացմունքներ կան և դա կասկածից դուրս է: Դեյվիդը ոչ մի կերպ չի կարողանում կողմնորոշվել սիրո հարցում և մի քանի երջանիկ ամիս ապրելով Ջովաննիի սենյակում ՝ թողնում է սիրեցյալին։ Կարճ վեպը բառացիորեն պայթում է չիրականացված սիրուց, սեփական զգացմունքն անկեղծ ընդունելու անկարողությունից և անհնարինությունից: Այս վեպը (ինչպես նաև Բոլդուինի՝ հետպատերազմյան Ամերիկայում սևամորթ միասեռականի կյանքը, ով փախավ Եվրոպա՝ փրկելով իրեն) դեռևս հիշեցնում է. միայն մեր «ուժը» կարող է սերը մաքուր պահել, գլխավորը միայն դրա մասին որոշելն է: 

3. Առունդատի Ռոյ - «Մանրունքների աստվածը», 1996 

The God of Small Things (2017)

Արունդատի Ռոյի «Մանրունքների աստվածը» վեպն աչքի է ընկնում ճշգրիտ ու վառ մանրամասների առատության շնորհիվ, հեղինակը գիտի մի քանի բառով ճշգրիտ նկարագրել մարդկային գոյության խորությունը։ Այսպիսով, 20-րդ դարի մի քանի տասնամյակների ընթացքում հնդկական մեծ ընտանիքի կյանքը հնդկական Կերալա նահանգում փոխվում է ընդամենը մի քանի տասնյակ ժամում և որոշվում է այդ ժամերով:

Գրողը վեպում փորձում է լույս գտնել մի շարք մութ իրադարձությունների մեջ: Այդ իրադարձությունները կապված են սիրով - երբեմն այն դառնում է շարժիչ ուժը, որը մղում է նրանց դեպի վատագույնը, բայց սիրո շնորհիվ է, որ այս ամենին կարելի է դիմանալ:

4. Ջուլիան Բարնս, «The Only Story», 2018 

The Only Story - A novel: Barnes, Julia

Բուքերյան մրցանակի դափնեկիր, բրիտանացի գրող Ջուլիան Բարնսի վեպը «սիրահարված մարդու մտքում և հոգում կատարվողի խորաթափանց վերլուծություն է:

«Մեզնից շատերը պատրաստ են միայն մեկ պատմության», - գրում է Բարնսը: Անթիվ-անհամար իրադարձություններ են տեղի ունենում, որոնց մասին ինչքան ուզես պատմություն կարելի է պատմել։ Բայց միայն մեկն է էական. ի վերջո, միայն դրա մասին արժե ասել»։

«The Only Story»-ի գլխավոր հերոսը տասնինը տարեկան Փոլն է։ Լոնդոնի արվարձանում գտնվող թենիսի ակումբում նա հանդիպում է տիկին Սյուզան Մաքլեոդին, որը քառասունութ տարեկան է։ Այստեղից սկսվում է նրանց պատմությունը. ի վերջո, «սիրահարները հակված են կարծելու, որ իրենց պատմությունը չի տեղավորվում որևէ շրջանակի և վերնագրի մեջ»
«Առաջին սերն իր հետքն է թողել իմ մնացած կյանքի վրա, ես ժամանակի ընթացքում համոզվել եմ դրանում։ Նա կարող է չգերազանցել ապագա սերերին, բայց նրա լույսը միշտ ընկնելու է նրանց վրա: Այն կարող է և՛ օրինակ ծառայել, և՛ որպես հակաօրինակ...» 

5. Բերնհարդ Շլինկ - «Ընթերցողը», 1995

The Reader by Bernhard Schlink

Գերմանացի գրող Բերնհարդ Շլինկի «Ընթերցողը» վեպը տասնհինգամյա պատանու և երեսունվեցամյա կնոջ սիրո պատմություն է, որն ընդհատվում է այդ կնոջ անսպասելի անհետացումով: Տարիներ անց պատանին, որն արդեն իրավաբանություն էր ուսանում, կնոջը հանդիպում է դատարանում: Պարզվում է, որ նա հսկիչ է եղել համակենտրոնացման ճամբարում: Վեպում յուրօրինակ ձևով քննարկվում են հոլոքոստի, նացիոնալ-սոցիալիստական ժամանակների իրողությունները, մեղքի և քավության խնդիրը: