Գարնանային տրամադրությունն արդեն ամբողջությամբ և լիիրավ իշխում է՝ այդ իսկ պատճառով կարելի է վերհիշել բոլոր ծաղկաշատ, արևոտ, նախաամառային, տրամադրող կանաչ բնապատկերներով և փթթող այգիներով լի ֆիլմերը, որտեղ լանդշաֆտը դառնում է ինքնուրույն և լիարժեք գործող դերակատար։ Անշտապ զբոսանքներով, քամուց և արևից պաշտպանող հնաոճ գլխարկներով ու թեթև թիկնոցներով և կանաչախիտ տեսարաններով հագեցած ֆիլմերը՝ Թիմ Բարթոն ֆենթեզիից մինչև Ջեյմս Էյվորիի կոստյումային մելոդրամա, սպասում են Ձեզ։
«Տեսարանով սենյակը» / “A Room With a View”, Ջեյմս Էյվորի, 1985
Ամերիկացի ռեժիսոր Ջեյմս Էյվորին 20-րդ դարասկբզի գրականության մեծ երկրպագու է՝ ակադեմիական մոտեցմամբ էկրանավորել է գրողներ Հենրի Ջեյմսի և Էդվարդ Ֆորսթերի վեպերը, վերարտադրել նրբագեղ և բարձրաշխարհիկ սոցիալական օղակների վեհ հոգեբանակն խնդիրներն ու առօրեական հոգսերը։ Իր «Տեսարանով սենյակը» հենց Ֆորսթերի համանուն վեպի կինո-ադապտացիան է, որն արդյունքում արժանացել է 3 «Օսկար»-ի և կողք կողքի միավորել փայլուն դերասանական կազմ՝ հիմնականում՝ բրիտանական. Մեգի Սմիթ, Հելեն Բոնեմ Քարթեր, Ջուդի Դենչ, Դենիել Դեյ Լյուիս, Ջուլիան Սենդզ և այլք։
Բարեկիրթ և ազնվական անգլիացիների անշտապ և կասկածամիտ դեմքի արտահայտությամբ լի արկածները Իտալիայում՝ այնուհետև դրանց սրընթաց զարգացումներն արդեն իսկ հայրենի հողում կհետաքրքրեն այդ ժամանակաշրջանի երկրպագուներին, գումարած՝ սա Հելեն Բոնեմ Քարթերի առաջին մեծ դերերից է։
«Մեծ ձուկ» / “Big fish”, Թիմ Բարթոն, 2003
80-ականներից մինչ մեր օրերի ամենաէքսցենտրիկ կինոհեքիաթասած Թիմ Բարթոնի «Մեծ ձուկ»-ը սպեցիֆիկ ֆիլմ է՝ ինչպես և բազմաթիվ այլ նմանատիպ նախագծեր, որտեղ ֆենթեզի ժանրը ստեղծված է մեծահասակների համար։ Ռիսկային ուղի, որով միշտ չէ, որ քայլում են շատերը, այն գրեթե երբեք չի ընդգրկում լայն լսարանի։ Էկլեկտիկ հերոսներով և երկակի աշխարհով կառուցված հեքիաթը նախևառաջ ինքնաճանաչողական ճամփորդություն է՝ ժամանակի և ընտանիքի անդամներին քերոլյան հայելու հակառակ կողմից տեսնելու միջոցով։
Բազմաթիվ ռետրո ատրիբուտները, լայն կիսաշրջազգեստները, ծաղկած դաշտերը և գողտրիկ դեկորները համալրում են Բարթոնի կինեմատոգրաֆի լուսավոր կողմը։
«Էմմա» / “Emma”, Դուգլաս ՄքԳրեթ, 1996
Ջեյն Օսթինի հանրահայտ համանուն վեպի էկրանավորումներից մեկը, որը նկարահանվել է 25 տարի առաջ՝ անգլիական առանձնատների և ինքնահավան արիստոկրատիայի բարքերի ու բարդույթների ֆոնին ձավալվող՝ դիտվում էժամանակակից կատակերգությունների առոգանությամբ։ Էմման (Գվինեթ Փելթրոու) ապրում է ամուրի հոր հետ և զբաղված է ակտիվ հանրօգուտ գործունեությամբ՝ ծանոթացնում է միմյանց չամուսնագած ընկերներին։ Իհարկե, զավեշտալի իրավիճակներն ու անսպասելի զարգացումները երկար սպասեցնել չեն տալիս՝ ստեղծելով սիրային խառնաշփոթ և հարաբերություններ պարզելու բազմաթիվ առիթներ։
Թեև ֆիլմից վեպը կարդացած գրքասերների տպավորությունները խիստ տարբերվում են, և որոշ հերոսներ պատկերված մեղմ ասած ոչ մաքսիմալ ճշգրտությամբ՝ այնուամենայնիվ «Էմման» զվարճալի է և ոչ ամբիցիոզ՝ նմանատիպ ժանրի պարագայում տնային կինոդիտման համար հարմար տարբերակ։
«Տոսկանյան արևի տակ» / “Under the Toscan sun”, Օդրի Ուելս, 2003
Եվս մեկ գրքի էկրանավորում ինքնաճանաչման, կոմֆորտ զոնայից դուրս գալու և սեփական կյանքը ռեստարտ տալու մասին՝ անգամ օտար երկրում։ Իհարկե, իտալական միջավայրում՝ պաստայի, պիցայի և ռավիոլիի հայրենիքում ջերմացնող արևի տակ ամեն ինչ ավելի հմայիչ է թվում, քան շատ հաճախ իրականում գոյություն ունի։ Նմանատիպ ֆիլմերը, ինչպես և Դայան Լեյնի մասնակցությամբ «Տոսկանյան արևի տակ»-ը ավելի շատ նման են էսկապիզմի, սակայն եթե չտարվես գեղեցիկ պատկերով կարող են ծառայել որպես հոգեթերապևտիկ սեանս՝ այն էլ գինու և հմայիչ տեղաբնակների մասնակցությամբ։ Եվ առհասարակ՝ պարտադիր չէ մեկնել Իտալիա մաքուր օդին մեկ գավաթ որակյալ գինի վայելելու համար։
«Վառ աստղ» / “Bright star”, Ջեյն Քեմփիոն, 2009
Հանրահայտ ռեժիսոր Ջեյն Քեմփիոնի այս ֆիլմը պատմում է անգլիացի պոետ Ջոն Քիթսի վերջին տարիների և վառ սիրավեպի մասին, որի շնորհիվ նա ստեղծագործել է, ուժ գտել իր մեջ և անկեղծ սիրել։ Շքեղ և միևնույն ժամանակ նրբագեղ կոստյումները, ծաղկող ծառերի բողբոջները, երփներանգ դաշտերը և Կիթսի տողերը, որոնք կարդում է պոետին մարմնավորող Բեն Ուիշոուն (ցանկալի է ֆիլմը դիտել բնօրինակով՝ անգլերեն): Արթնացող բնությունն իր ամբողջ հմայքով, երիտասարդ կինը (Էբբի Քորնիշ), ով դառնում է պոետի մուսան և շուրջոբոլորը եռացող կյանքը՝ նման կոնտրաստի վրա Քիթսի կյանքի վերջին շրջանը, իհարկե, խորհրդանշական է։
Քեմփիոնը սիրում է օգտագործել բնությունն իբրև դեկորացիա՝ ազնիվ, իսկական և առանց չափազանցությունների։ Նմանատիպ գեղագիտական պատկերից հետո մնում է միայն գտնել տրամադրող երկար զգեստներ և ուղևորվել զբոսախնջույքի։