Նրա ձեռագիրը չես շփոթի ոչ մի ռեժիսորի ձեռագրի հետ, նա սիրում է տաք գույներ, և համեմում իր ֆիլմերը դրանցով: Նա խենթ է, շատ խենթ, երբեմն…ոչ՝ միշտ ապշեցնող և այնքա՜ն, այնքա՜ն սիրելի…
Այսօր խոսքը գնալու է իսպանացի վարպետ Պեդրո Ալմոդովարի մասին…
1. Պեդրո Ալմոդովար Կաբալլերոն ծնվել է 1949 թ.Կալսադա դե Կալատրավա քաղաքի, Կաստիլիա-Լա Մանչա համայնքում, Իսպանիա:
Մինչև 8 տարեկանը տղան ընտանիքի հետ ապրել է այդտեղ, իսկ ավելի ուշ Ալմադովարների ընտանիքը տեղափոխվում է Իսպանիայի հարավ-արևմուտք:
2. Ալմոդովարի ծնողները հավատացյալներ էին, և փորձում էին որդու մեջ էլ հավատ սերմանել, բայց…
Տղայի ընտանքիը միշտ ֆինանսական լուրջ խնդիրներ է ունեցել, այդ իսկ պատճառով փոքրիկ Պեդրոն ստիպված սովորում էր միաժամանակ երկու կաթոլիկ դպրոցներում, այսինքն՝ անվճար կրթություն էր ստանում: Տղան, սակայն, այդպես էլ չի արդարացնում ծնողների հույսերը. Պեդրոյի՝ կյանքի մասին պատկերացումները ամբողջովին տարբերվում էին ծնողների հայացքներից:
Կաթոլիկ դպրոցում ինձ հետ սարսափելի բաներ էին կատարվում: Ինձ թվում է՝ դուք հասկացաք, թե ինչի մասին է խոսքը: Այդ ամենի մեղավորները քահանաներն էին: Նման բաներ, իհարկե աշակերտների միջև էլ էր տեղի ունենում, բայց միայն փոխադարձ համաձայնությամբ: Կարծում եմ՝ սեքսը պետք է բացահայտել բնականորեն, այլ ոչ թե պատահաբար և հարկադրաբար: Այդ ամենից հետո երեք տարի վախենում էի մենակ մնալ:
3. 16-ամյա Պեդրոն թողնում է հայրական տունը և ուղևորվում Մադրիդ: Գրպանում նա ոչ մի գրոշ չուներ, բայց նրա սրտում բնակվում էր հույսը և Ալմոդովարը վստահ էր, որ կկարողանա դուրս գալ այդ ճահճից:
Տղան դժվարությամբ էր ծայրը ծայրին հասցնում…
Նա զբաղվում էր պիցցայի առաքմամբ, սրճարանում մատուցող իսկ այնուհետև՝ թղթի թափոնների գործարանում էր աշխատում: Ի զարմանս իրեն Ալմոդովարին հաջողվում է «Տելեֆոնիկա» ընկերությունում աշխատանք գտնել, որը և՛ նրա սրտով էր, և՛ աշխատավարձն էր բարձր: Արդյունքում նա այդ ընկերությունում անց է կացնում 12 տարի և այդ ընթացքում, օգտվելով առիթից, ծանոթանում նորագույն տեխնոլոգիաներին և բացահայտում նոր հնարավորություններ:
Հենց այստեղ էլ ձևավորվում է Ալմոդովարի՝ կինոյի հանդեպ սերը, որը գնալով ուժգնանում էր:
Դու կարող ես կինեմատոգրաֆ սովորել, սակայն ուրիշներին սովորեցնելը հնարավոր չէ: Կինոյում քիչ, շատ քիչ կանոններ կան, որոնք կարող ես յուրացնել: Մնացածը քո հայացքն է այն պատմության վերաբերյալ, որը պատմում ես:
4. Կինոյից զատ Պեդրոն հետաքրքրվում էր նաև երաժշտությամբ և պատմություններ էր գրում, որոնք տպագրվում էին տարբեր ալմանախներում:
5. Մի օր Ալմոդովարը թատրոն է այցելում: Այս նոր ու չբացահայտված ոլորտն այնքան է գերում նրան, որ նա չի կարողանում մտածել ոչ մի այլ բանի մասին: Նա ընդունվում է “Los Goliardos” թատերական խմբակ, և սկսում դերասանությամբ զբաղվում:
Զարմանում եմ՝ ինչպես է ստացվել, որ ֆիլմեր եմ նկարահանում: Ես ծնվել եմ սխալ ժամանակ, սխալ վայրում և սխալ ընտանիքում: Դա նույնն է, որ ծնվեի Ճապոնիայում և ուզենայի ցլամարտիկ դառնալ:
6. Քայլ առ քայլ նա մոտենում էր իր երազանքին: «Տելեֆոնիկայի» աշխատանքը թույլ է տալիս Ալմոդովարին գնել իր առաջին տեսախցիկը, իսկ թատրոնում ձեռք բերած կապերի շնորհիվ նա նկարահանում է իր առաջին կարճամետրաժ ֆիլմը, որով էլ մեկնարկում է խենթ հանճարի խենթ կարիերան:
1974 թ. Ալմոդովարը հանրության դատին է հանձնում իր առաջին՝ «Երկու անբարոյականները, կամ սիրո պատմություն, որը վերջանում է հարսանիքով» (“Dos putas, o historia de amor que termina en boda”) ֆիլմը:
1980 թ. էկրաններ է բարձրանում Ալմոդովարի առաջին լիամետրաժ «Պեպին, Լյուսին, Բոմը և մյուս աղջիկները» (“Pepi, Luci, Bom y otras chicas del montón”) ֆիլմը:
Այն մի աղջկա մասին է, որը պատրաստվում է վրեժ լուծել այն ոստիկանից, որը նրան բռնաբարել է:
Ֆիլմի նկարահանումների հարցում Ալմոդովարին մեծ օգնություն ցուցաբերեցին ընկերները, որոնք վստահ էին, որ Պեդրոն հաջողության է հասնելու և չսխալվեցին…
Նկարահանումներն իրականացվում էին հանգստյան օրերին, քանի որ մյուս օրերին Պեդրոն աշխատում էր, շատ էր աշխատում: Իրականում նա ոչ մի ակնկալիք էլ չուներ այս ֆիլմից և հաճելիորեն զարմացավ, երբ այն քննարկումների մեծ ալիք բարձրացրեց:
7. Աղմկահարույց ռեժիսորի մասին գիտեին բոլորը: Նրան սիրում էին, բայց միևնույն ժամանակ քննադատում, սակայն երբեք, երբեք կասկածի տակ չէին դնում նրա տաղանդը: 1980-ականների կեսերին Ալմոդովարի կարիերան արագ տեմպերով վերելք է ապրում:
Մայրս չի դիտում ֆիլմերս: Նա կմեռներ, եթե դիտեր դրանք: Բացի դա նա չի գիտակցում, որ ես հայտնի ռեժիսոր եմ, քանի որ միշտ փող չունեմ: Նրա համար ես միայն այն ժամանակ եմ ինձանից ինչ-որ բան ներկայացնում, երբ ինձ ցույց են տալիս հեռուստացույցով:
1984, 1986 և 1986 թթ. էկրաններ են բարձրանում համապատասխանաբար «Ինչի՞ համար է սա ինձ» (“¿Qué he hecho yo para merecer esto?” ), «Մատադոր» (“Matador”) և «Ցանկության օրենք» (“La ley del deseo“) ֆիլմերը: Առաջինը New York Times-ն անվանել է «հիանալի սև կատակերգություն» և «փոքրիկ գլուխգործոց»:
8. 1985 թ. Ալմոդովարը եղբոր հետ հիմնում է “El Deseo” պրոդյուսերական ընկերությունը, որի օգնությամբ էլ 1986 թ. ծնունդ է տալիս իր նոր՝ «Ցանկության օրենք» (“La ley del deseo“) ֆիլմին:
Մի որոշ ժամանակ անց ընկերությունն իր գործունեությամբ մեծ գումարներ է վաստակում:
9. Համաշխարհային ճանաչում, սակայն Պեդրոն ձեռք է բերում միայն «Կանայք նյարդային պոռթկման եզրին» (“Mujeres al borde de un ataque de ‘nervios”) ֆիլմից հետո, որը 1989 թ. արժանացավ Գոյա մրցանակի՝ «Լավագույն ֆիլմ», «Լավագույն սցենար» և «Լավագույն մոնտաժ» անվանակարգերում և սրանով վարպետի մրցանակները չսահմանափակվեցին…
Ֆիլմը նոմինացվեց նաև Օսկարի: Գլխավոր հերոսներից մեկին մարմնավորում էր վարպետի սիրելի Անտոնիո Բանդերասը, որի հետ նա ավելի ուշ շարունակում է համագործակցել:
Կինոն իրականում ոչինչ էլ չի որոշում: Կինոն սեքսի նման է՝ այն քեզ վաղամեռիկ երջանկության է արժանացնում:
10. 1999 թ. էկրաններ է բարձրանում ռեժիսորի «Ամեն ինչ մորս մասին» (“Todo sobre mi madre”) ֆիլմը, որն արժանանում է Օսկարի՝ «Լավագույն օտարալեզու ֆիլմ» անվանակարգում, ինչպես նաև «Ոսկե գլոբուսի»:
2002 թ. Ալմոդովարի բազմաթիվ մրցանակներին ավելացավ ևս մեկը՝ «Խոսիր նրա հետ» (“Hable con ella”) ֆիլմն արժանանում է Օսկարի՝ «Լավագույն սցենար» անվանակարգում:
11. Իսպանական Կինոակադեմիան չէր կարող համակերպվել Ալմոդովարի հաջողությունների հետ, և երբ 2004 թ. էկրաններ է բարձրանում ռեժիսորի հերթական գլուխգործոցը՝ «Վատ դաստիարակություն» (“La mala educación”) ֆիլմը, նրան կանխամտածված ոչ մի մրցանակ չեն տալիս: Հպարտ Պեդրոն դուրս է գալիս Ակադեմիայի կազմից:
12. 2005 թ. էկրաններ է բարձրանում «Բառերի գաղտնի կյանքը» (“The Secret Life of Words”) ֆիլմը, որի պրոդյուսերը Պեդրո Ալմոդովարն է:
…իսկ մեկ տարի անց՝ 2006 թ. վարպետը հանրության դատին է հանձնում իր նոր՝ «Վերադարձ» (“Volver”) ֆիլմը՝ Պենելոպե Քրուզի մասնակցությամբ:
Ի դեպ Պենելոպեն Պեդրոյի ամենասիրելի դերասանուհիներից մեկն է, ավելի ճիշտ կլինի ասել՝ մուսան, որի հետ վարպետը բազմիցս համագործակցել է և կշարունակի համագործակցել:
Հարցազրույցներից մեկի ժամանակ Պեդրոն խոստովանել է, որ Քրուզը միակ կինն է, որից նա մեծ հաճույքով երեխա կունենար: Դերասանուհին այս առիթով մեկ անգամ հանդես է եկել հայտարարությամբ, ասելով, որ նրան և մաեստրոյին կապում են շատ ջերմ և ընկերական հարաբերությունները, և նրանք երբեք էլ սիրավեպ չեն ունեցել:
Սերն իմ մեջ արթնացնում է վատագույն կողմերս: Սիրահարված ժամանակ ես կորցնում եմ հումորիս զգացումը:
Պենելոպայից զատ Ալմոդովարը շատ է սիրում աշխատել Անտոնիո Բանդերասի և Խավիեր Բարդեմի հետ:
Ի դեպ Պեդրոն կանխամտածված է իր ֆիլմերի համար ընտրում միայն իսպանացի դերասան-դերասանուհիների:
13. 2011 թ. Ալմոդովարը հանրության դատին է հանձնում իր հերթական շոկային՝«Մաշկը, որի մեջ ես ապրում եմ» (“La piel que habito“) ֆիլմը՝ Անտոնիո Բանդերասի և Ելենա Անայայի մասնակցությամբ:
Այն վիրաբույժի մասին է, որը բացահայտել է մաշկի ստեղծման գաղտնիքը և այժմ փորձարկում է այն:
2012 թ. ֆիլմն արժանացել է Սատուրն մրցանակի՝«Լավագույն օտարալեզու ֆիլմ» անվանակարգում:
14. Ավելի ուշ՝ 2013 թ. Պեդրոն նկարահանում է «Ես շատ գրգռված եմ» (“Los amantes pasajeros”) ֆիլմը, որը չնայած տարօրինակ անվանմանը ինքնաթիռի վթարի մասին է:
2016 թ. էկրաններ է բարձրանում վարպետի «Ջուլիետա» (“Julieta”) ֆիլմը, որն առաջադրվում է «Ոսկե արմավենու»: Գլխավոր հերոսուհին՝ Էմմա Սուարեսն արժանանում է Գոյա մրցանակի՝ «Լավագույն դերասանուհի» անվանակարգում:
Ջուլիետայի աղջիկը տարօրինակ կերպով անհետանում է: Ի՞նչ անել, ինչպե՞ս գտնել դստերը: Ջուլիետան վերադառնում է Մադրիդ, որտեղ և փորձում է գտնել իր բոլոր հարցերի պատասխանները, բայց…
Խճճված ինքն իր և արտաքին աշխարհի մեջ՝ մայրը փորձում է հասկանալ, թե ինչ սխալ է թույլ տվել, որ աղջիկն այդքան հեշտությամբ լքել է իրեն: Անցյալի ուրվականները կայցելեն Ջուլիետային և հանգիստ չեն տա:
15. Շատ ռեժիսորների պես Պեդրոն ևս սիրում է որպես կամեո հայտնվել իր ֆիլմերում: Օրինակ ռեժիսորին կարելի է տեսնել «Վատ դաստիարակության» և «Մատադոր» ֆիլմերի մեջ:
Գաղտնիքները հարստացնում են կյանքդ, դրանք կարող են օգնել քեզ աշխատանքումդ, բայց երբեմն պատահում է, որ դրանք խեղդում են քեզ ներսից: Դու կարող ես չխոսել սեռական կողմնորոշվածությանդ մասին, բայց դու պետք է գիտակցես դա:
