VBET ՀՊԼ-ի հոբելյանական՝ 30-րդ առաջնությունն աչքի ընկավ բարձր արդյունավետությամբ: Առաջնությունում անցկացված 157 հանդիպումներում խփվեց 373 գոլ (միջինը՝ 2,37 գոլ մեկ խաղում): Գոլերից 25-ը գրանցվեց «Սևանի» մասնակցությամբ անցկացված 13 հանդիպումներում, որոնք չեղարկվել են:
Այնպես որ առաջնությունում պաշտոնապես հաշվարկվող 144 հանդիպումներում գրանցվել է 348 գոլ, իսկ միջին արդյունավետությունն էլ ավելի բարձր է՝ 2,41 գոլ մեկ խաղում: Հարկ է նշել, որ հատկապես առաջնության մեկնարկային տուրերն աչքի ընկան գոլային հրավառությամբ: Այդ առումով առաջնության մեկնարկն իրոք ցնցող էր: 5 խաղում խփվեց 25 գնդակ, ընդ որում բոլոր հանդիպումներն էլ խոշոր հաշվով ավարտվեցին, ինչը ՀՀ առաջնություններում գրանցված յուրօրինակ ռեկորդ է:
Համեմատության համար նշենք, որ նախորդ առաջնության միջին արդյունավետությունը 2,13 էր, որն ամենացածրն էր ՀՀ առաջնությունների պատմության մեջ: 10 գոլով առաջնության լավագույն ռմբարկու ճանաչված «Արարատ-Արմենիայի» նիգերիացի հարձակվող Յուսուֆ Օտուբանջոյի ցուցանիշն էլ վատագույնն էր ՀՀ առաջնությունների լավագույն ռմբարկուների ցանկում:
4-րդ մրցաշրջանն անընդմեջ Հայաստանի Բարձրագույն խմբի առաջնության լավագույն ռմբարկուի տիտղոսին արժանացավ այլազգի ֆուտբոլիստը: Այս անգամ «Ոսկե խաղակոշիկ» մրցանակի դափնեկիր դարձավ յոթամյա ընդմիջումից հետո կրկին Հայաստան վերադարձած Սերժ Դեբլեն, որն «Արարատում» և «Փյունիկում» անցկացրած 28 հանդիպումներում 21 գոլ խփեց: Իրականում Դեբլեի հաշվին 22 գոլ է գրանցված: «Արարատի» կազմում «Սևանի» դարպասը նրա խփած գոլը չեղարկվել է:
Դեբլեին չհաջողվեց կրկնել 2019/20թթ. առաջնությունում Մորի Կոնեի սահմանած արդյունավետության ռեկորդն այլազգի ֆուտբոլիստների մեջ: Իվուարցի ֆուտբոլիստը «Շիրակում» 23 գոլի հեղինակ էր դարձել: Այդ արդյունքը լավագույնն է վերջին 15 առաջնություններում:
Դեբլեն ամենաարդյունավետն էր առաջնության աշնանային հատվածում
Առաջնության մեկնարկից բավական հետաքրքիր ու անզիջում պայքար էր ծավալվել լավագույն ռմբարկուի տիտղոսի համար: Մեկնարկային տուրից հետո ռմբարկուների ցանկը 3-ական գնդակով գլխավորեցին արարատցի Դոնիմանի Յակուբա Սիլուեն և «Սևանի» բրազիլացի ֆուտբոլիստ Անդրե Մենսալաոն, որոնք հեթ-տրիկի հեղինակ էին դարձել:
6-րդ տուրից հետո ռմբարկուների առաջատարն արարատցի Սերժ Դեբլեն էր, որն «Ալաշկերտի» հետ խաղում դուբլ ձևակերպելով, գոլերի թիվը հասցրեց 7-ի՝ շրջանցելով 6 գոլի հեղինակ դարձած Անդրե Մենսալաոյին: 5-ական գոլ էին խփել Դոնիմանի Յակուբա Սիլուեն և որոշ ընդմիջումից հետո կրկին «Արարատ-Արմենիա» վերադարձած Մաիլսոն Լիման:
Ցավոք, «Ալաշկերտի» հետ խաղում Սերժ Դեբլեն հեռացվեց խաղադաշտից ու գրեթե 1,5 ամսով որակազրկվեց: Նրա բացակայության ընթացքում Մաիլսոն Լիմային հաջողվեց գոլերի թիվը հասցնել 8-ի ու շրջանցելով Դեբլեին, գլխավորել առաջնության լավագույն ռմբարկուների ցանկը:
Ի պատիվ Սերժ Դեբլեի, հարկադիր պարապուրդը բնավ էլ չազդեց նրա արդյունավետության վրա: Իվուարցի ֆուտբոլիստը խաղադաշտ վերադառնալով, կրկին արդյունավետ խաղ ցուցադրեց: Առաջնության վերջին 5 հանդիպումներում խփելով 6 գնդակ, որից 3-ը՝ «Փյունիկի» դարպասը, Դեբլեն իր գոլերի թիվը հասցրեց 14-ի ու կրկին դարձավ ռմբարկուների առաջատարը՝ շրջանցելով 12 գոլի հեղինակ դարձած Մաիլսոն Լիմային: Ճիշտ է, առաջնությունից «Սևանի» հրաժարվելուց հետո վերջինիս դարպասը խփած Դեբլեի մեկ գոլը չեղարկվեց և նա 13 գոլով դարձավ աշնանային հատվածի ամենաարդյունավետ ֆուտբոլիստը:
Ֆանտաստիկ նորամուտ «Փյունիկում»
Ձմռանը Դեբլեն «Արարատից» տեղափոխվեց «Փյունիկ», որի կազմում նորամուտը պարզապես ֆանտաստիկ էր: Ընդամենը 15 րոպեում 3 անգամ գրավելով «Ալաշկերտի» դարպասը, Դեբլեն առաջնությունում իր երկրորդ հեթ-տրիկը ձևակերպեց՝ գոլերի թիվը հասցնելով 16-ի:
Նորամուտի խաղում նա մի քանի ուշագրավ ցուցանիշներ գրանցեց: Նախ, Դեբլեն արդյունավետության անձնական ռեկորդ սահմանեց՝ գերազանցելով 2013/14թթ. առաջնությունում «Շիրակում» ցույց տված իր արդյունքը: Այդ մրցաշրջանում Հայաստանում իր նորամուտը նշած իվուարցի ֆուտբոլիստը 15 գնդակով ճանաչվել էր «Շիրակի» լավագույն ռմբարկու:
VBET ՀՊԼ-ում խփած գոլերի քանակը Դեբլեն հասցրեց 32-ի և ընդգրկվեց ՀՀ առաջնությունների 100 լավագույն ռմբարկուների ցանկում: Նա դարձավ այդ ցանկում ընդգրկված ընդամենը 5-րդ լեգեոնականը Մարկոս Պիզելիից, Ջոնել Դեսիրեից, Ալեքս Էնրիկե դա Սիլվայից և Արա Եվդոկիմովից հետո:
Եվ վերջապես Սերժ Դեբլեն դարձավ ՀՀ առաջնություններում հանդես եկած ամենաարդյունավետ իվուարցի ֆուտբոլիստը՝ գերազանցելով Մորի Կոնեի ցուցանիշը, որի հաշվին 30 գոլ է գրանցված:
Մինչև առաջնության ավարտը Դեբլեն միանձնյա գլխավորեց լավագույն ռմբարկուների ցանկը՝ ևս 5 անգամ գրավելով մրցակիցների դարպասները: Գոլերից վերջինը նա խփեց «Արարատի» դարպասը՝ ապահովելով «Փյունիկի» չեմպիոնությունը:
Առաջնության գարնանային հատվածում խփելով 6 գոլ, Մաիլսոն Լիման 18 գնդակով ռմբարկուների ցանկում զբաղեցրեց 2-րդ հորիզոնականը: Գոլերից 6-ը նա խփել է 11մ հարվածով, մինչդեռ Դեբլեի հաշվին գրանցված բոլոր գնդակներն էլ խփվել են խաղային իրադրություններից: Ընդ որում Լիման 2անգամ վրիպել է 11մ նշակետից: Դեբլեն էլ «Արարատում» և «Փյունիկում» մեկական 11մ հարված չի իրացրել:
Իսկ լավագույն եռյակը 16 գոլով եզրափակեց փյունիկցի Ուգո Ֆիրմինոն, որը գոլերից 10-ը խփեց գարնանային հատվածում՝ Արթուր Միրանյանի և Իբրահիմ Շուեյբուի հետ ցույց տալով լավագույն արդյունքն առաջնության երկրորդ կեսում: Ֆիրմինոն գոլերից երկուսն է խփել 11մ հարվածով: Իսկ «Վանի» հետ խաղում թեև Արման Մելիքսեթյանը հետ էր մղել Ֆիրմինոյի 11մ հարվածը, սակայն երկրորդ հարվածով փյունիկցին գրավել էր դարպասը:
Արթուր Միրանյանը, Իբրահիմ Շուեյբուն և Յուսուֆ Օտուբանջոն 10-ական գոլով հոբելյանական առաջնության լավագույն ռմբարկուների ցանկում բաժանեցին 4-6-րդ տեղերը:
Հայ ֆուտբոլիստները կրկին չմասնակցեցին «Ոսկե խաղակոշիկի» համար մղված պայքարին
Ինչ խոսք, ընթացիկ առաջնությունում ֆուտբոլիստների ցուցադրած արդյունավետ խաղն ուրախացնում է երկրպագուներին: Սակայն ցավալին այն է, որ հայ ֆուտբոլիստները գործնականում չեն մասնակցում «Ոսկե խաղակոշիկի» համար մղվող պայքարին: Նրանցից ամենաարդյունավետը 10 գոլի հեղինակ դարձած Արթուր Միրանյանն էր: Բացի նրանից, առաջնության լավագույն ռմբարկուների տասնյակում հայ ֆուտբոլիստներից տեղ զբաղեցրեց միայն արարատցի Էդգար Մալաքյանը՝ խփելով 8 գնդակ:
Ընդհանրապես, նախորդ 3 առաջնություններում էլ նույնպիսի տխուր պատկերի ականատեսն ենք եղել: 2018/19թթ. առաջնության լավագույն ռմբարկուն 17 գնդակով «Լոռիի» հարձակվող Ջոնել Դեսիրեն էր, իսկ հայ ֆուտբոլիստներից Էրիկ Վարդանյանը («Փյունիկ»), Գեղամ Հարությունյանն («Գանձասար-Կապան») ու Պետրոս Ավետիսյանը («Արարատ-Արմենիա») 8-ական գնդակով ռմբարկուների ցանկում բաժանել էին 4-6-րդ տեղերը:
Հաջորդ մրցաշրջանում բարձր արդյունավետությամբ աչքի էր ընկել շիրակցի Մորի Կոնեն՝ 23 գնդակով ճանաչվելով առաջնության լավագույն ռմբարկու: Հայ ֆուտբոլիստներից ոչ մեկը տեղ չէր զբաղեցրել ռմբարկուների լավագույն տասնյակում: Փյունիկցի Արթուր Միրանյանն ու գանձասարցի Գեղամ Հարությունյանը 6-ական գնդակով բաժանել էին 14-15-րդ հորիզոնականները:
2020-21թթ. առաջնության լավագույն ռմբարկու Յուսուֆ Օտուբանջոն թեև ընդամենը 10 գոլ էր խփել, սակայն հայ ֆուտբոլիստներին կրկին չէր հաջողվել խառնվելու «Ոսկե խաղակոշիկի» համար մղվող պայքարին: Ալաշկերտցի Դավիդ Դավիդյանն ու «Նոայի» հարձակվող Պետրոս Ավետիսյանը 5-ական գնդակով բաժանել էին 7-8-րդ հորիզոնականները:
Հիշեցնենք, որ վերջին անգամ հայ ֆուտբոլիստն առաջնության լավագույն ռմբարկուի տիտղոսին է արժանացել 2017/18թթ. մրցաշրջանում: Մրցանակը ստացել է ալաշկերտցի Արտակ Եդիգարյանը՝ խփելով 13 գնդակ: Հետաքրքիր է, որ մինչ այդ նա նախորդ առաջնությունում էլ նույնպիսի արդյունքով իր թիմակից Միհրան Մանասյանի հետ էր դարձել լավագույն ռմբարկու:
«Ոսկե խաղակոշիկի» համար մղվող պայքարում հայ ֆուտբոլիստների բացակայության պատճառներից մեկը նրանց փոքրաթիվ քանակն է թիմերի մեկնարկային կազմում: Գաղտնիք չէ, որ առաջնության մասնակից թիմերի մեծամասնությունը խաղադաշտ է դուրս բերում ընդամենը 3-4 հայ ֆուտբոլիստի: Տարեցտարի մեր առաջնությունում աճում է լեգեոնականների թիվն ի հաշիվ հայերի և նման պայմաններում աչքի ընկնելու վերջիններիս հնարավորությունները նվազում են: Սա լուրջ խորհելու տեղիք է տալիս և հիմնախնդիրներ է առաջացնում նաև Հայաստանի հավաքականները նոր կադրերով համալրելու հարցում:
Ռմբարկուների եռյակի ցուցանիշը լավագույնն է վերջին 9 առաջնություններում
Հոբելյանական առաջնությունում ևս մեկ ուշագրավ ցուցանիշ գրանցվեց: Միանգամից 3 ֆուտբոլիստներ առաջնությունում 15-ից ավելի գոլեր խփեցին: Նման բարձր արդյունավետությամբ առաջնության լավագույն ռմբարկուների եռյակը վերջին անգամ աչքի էր ընկել 2012/13թթ. մրցաշրջանում: 22 գնդակով լավագույնն էր ճանաչվել «Իմպուլսի» հարձակվող Նորայր Գյոզալյանը:
18-ական գոլով ռմբարկուների եռյակը եզրափակել էին շիրակցի Լամին Լի Յորոն և «Միկայի» հարձակվող Սեմյոն Մուրադյանը: Սակայն հարկ է հաշվի առնել, որ այդ մրցաշրջանում թիմերից յուրաքանչյուրը ռեկորդային՝ 42-ական խաղ էր անցկացրել:
Դրանից առաջ բարձր արդյունավետությամբ աչքի էին ընկել 2004թ. առաջնության լավագույն ռմբարկուները: 21-ական գնդակով մրցանակի դափնեկիրներ էին դարձել փյունիկցիներ Էդգար Մանուչարյանն ու Գալուստ Պետրոսյանը, իսկ «Կիլիկիայի» հարձակվող Նշան Էրզրումյանը 18 գոլով եզրափակել էր լավագույն եռյակը: Նշենք, որ այդ առաջնությունում թիմերը 28-ական խաղ էին անցկացրել:
Սերժ Դեբլեն դարձավ ՀՀ առաջնությունների լավագույն ռմբարկուի տիտղոսին արժանացած 27-րդ ֆուտբոլիստը: Նա նաև 9-րդ լեգեոնականն է, որ դառնում է «Ոսկե խաղակոշիկի» դափնեկիր:
Առավել հաճախ` 3-ական անգամ բոլորից դիպուկ են գտնվել Արսեն Ավետիսյանը, Արա Հակոբյանը, Մարկոս Պիզելին և Միհրան Մանասյանը: Լավագույն ռմբարկուի տիտղոսին արժանացած ամենաերիտասարդ ֆուտբոլիստն Էդգար Մանուչարյանն է, որը 2004թ. 17 տարեկանում 21 գոլով փյունիկցի իր խաղընկերոջ` Գալուստ Պետրոսյանի հետ դարձել է ամենաարդյունավետը:
Ամենատարեցն Արթուր Քոչարյանն է, որը 35 տարեկանում «Ուլիսում» 15 գնդակով դարձել է 2009թ. առաջնության լավագույն ռմբարկու: Իսկ ՀՀ առաջնությունների արդյունավետության բացարձակ ռեկորդակիրն Արա Հակոբյանն է, որը 2003թ. «Բանանցի» կազմում 45 անգամ խոցել էր մրցակիցների դարպասները:
Դեբլեն «Փյունիկի» 9-րդ ներկայացուցիչն է, որ արժանանում է առաջնության լավագույն ռմբարկուի տիտղոսին: Մինչ այդ, վերջին անգամ «Փյունիկից» առաջնության լավագույն ռմբարկու էր ճանաչվել Սեսար Ռոմերոն, որը 2014/15թթ. մրցաշրջանում շիրակցի Ժան-Ժակ Բուգուհիի հետ 21 գնդակով ամենաարդյունավետն էր:
Փյունիկցիներն առավել հաճախ՝ 12 անգամ «Ոսկե խաղակոշիկի» դափնեկիր են դարձել: 6 անգամ լավագույն ռմբարկու են ճանաչվել «Ալաշկերտի», 4-ական՝ «Բանանցի» և «Շիրակի», 3 ՝ «Արարատի», 2՝ Արարատի «Արաքսի» (նախկին «Ցեմենտի») ֆուտբոլիստները: Մեկական անգամ էլ դափնեկիր են դարձել Արտաշատի «Դվինի», «Կիլիկիայի», «Ուլիսի», «Իմպուլսի», «Լոռիի» և «Արարատ-Արմենիայի» ֆուտբոլիստները:
Հետաքրքիր է, որ միայն 15 անգամ են առաջնության լավագույն ռմբարկու ճանաչվել չեմպիոն հռչակված թիմի ֆուտբոլիստները:
VNews.am-ը ներկայացնում է ՀՀ առաջնությունների լավագույն ռմբարկուների ցուցանիշները:
Թվական |
Ռմբարկուն |
Ակումբը |
Գոլ |
Խաղ |
Միջինը |
1992 |
Վահե Յաղմուրյան |
«Արարատ» |
38 |
29 |
1,31 |
1993 |
Անդրանիկ Հովսեփյան Գեղամ Հովհաննիսյան |
«Բանանց» ՀՄԸՄ |
26 26 |
25 27 |
1,04 0,96 |
1994 |
Արսեն Ավետիսյան |
ՀՄԸՄ |
39 |
26 |
1,50 |
1995 |
Արսեն Ավետիսյան |
ՀՄԸՄ |
12 |
10 |
1.20 |
1995/96 |
Արա Ադամյան |
«Արագած», «Շիրակ» |
28 |
20 |
1,40 |
1996/97 |
Արսեն Ավետիսյան |
«Փյունիկ» |
24 |
21 |
1,14 |
1997 |
Արթուր Պետրոսյան |
«Շիրակ» |
18 |
17 |
1,05 |
1998 |
Արա Հակոբյան |
«Դվին» |
20 |
20 |
1 |
1999 |
Շիրակ Սառիկյան |
«Ցեմենտ» |
21 |
24 |
0,87 |
2000 |
Արա Հակոբյան |
«Արաքս» |
21 |
19 |
1,10 |
2001 |
Արման Քարամյան |
«Փյունիկ» |
21 |
19 |
1,10 |
2002 |
Արման Քարամյան |
«Փյունիկ» |
36 |
21 |
1,76 |
2003 |
Արա Հակոբյան |
«Բանանց» |
45 |
24 |
1,87 |
2004 |
Էդգար Մանուչարյան Գալուստ Պետրոսյան |
«Փյունիկ» «Փյունիկ» |
21 21 |
22 24 |
0,95 0,87 |
2005 |
Նշան Էրզրումյան |
«Կիլիկիա» |
18 |
23 |
0,78 |
2006 |
Արամ Հակոբյան |
«Բանանց» |
25 |
27 |
0,92 |
2007 |
Մարկոս Պիզելի |
«Արարատ» |
22 |
26 |
0,87 |
2008 |
Մարկոս Պիզելի |
«Արարատ» |
17 |
29 |
0,58 |
2009 |
Արթուր Քոչարյան |
«Ուլիս» |
15 |
26 |
0,57 |
2010 |
Գևորգ Ղազարյան Մարկոս Պիզելի |
«Փյունիկ» «Փյունիկ» |
16 16 |
24 26 |
0,66 0,61 |
2011 |
Բրունո Կորեա |
«Բանանց» |
16 |
26 |
0,61 |
2012/13 |
Նորայր Գյոզալյան |
«Իմպուլս» |
22 |
41 |
0,53 |
2013/14 |
Միհրան Մանասյան |
«Ալաշկերտ» |
17 |
28 |
0,60 |
2014/15 |
Սեսար Ռոմերո Ժան-Ժակ Բուգուհի |
«Փյունիկ» «Շիրակ» |
21 21 |
25 25 |
0,84 0,84 |
2015/16 |
Միհրան Մանասյան Հեբեր Արաուխո |
«Ալաշկերտ» «Ալաշկերտ» |
16 16 |
22 26 |
0,72 0,61 |
2016/17 |
Միհրան Մանասյան Արտակ Եդիգարյան |
«Ալաշկերտ» «Ալաշկերտ» |
13 13 |
27 28 |
0,48 0,46 |
2017/18 |
Արտակ Եդիգարյան |
«Ալաշկերտ» |
13 |
27 |
0,48 |
2018/19 |
Ջոնել Դեսիրե |
«Լոռի» |
17 |
25 |
0,68 |
2019/20 |
Մորի Կոնե |
«Շիրակ» |
23 |
28 |
0,82 |
2020/21 |
Յուսուֆ Օտուբանջո |
«Արարատ-Արմենիա» |
10 |
21 |
0,47 |
2021/22 |
Սերժ Դեբլե |
«Արարատ», «Փյունիկ» |
21 |
28 |
0,75 |